İçindekiler
İşletmelerin müşterilerine farklı kanallardan ulaşması ve ödeme alma süreçlerini çeşitlendirmesi büyük önem taşıyor. Özellikle uzaktan satışların ve telefonla siparişin yaygınlaştığı alanlarda kartın fiziksel olarak işleme dahil edilmediği ama bununla birlikte güvenli tahsilatın sağlandığı bir yöntem olarak da mail order öne çıkıyor. "Mail order nedir?" sorusu ise günden güne en az “Stopaj nedir?” sorusu kadar hem tüketiciler hem de ticari işletmeler açısından giderek daha sık karşılaşılan bir konu haline geliyor.
Biz de bu konuyu merak edenler için mail order ödeme sistemlerinin tanımından güvenlik önlemlerine, faturalama kurallarından itiraz süreçlerine kadar tüm detaylarıyla ele aldık.
Çok sık sorulan “Gider pusulası nedir?”, “Vergi matrahı nasıl hesaplanır?” veya “Çalışma izni nasıl alınır?” gibi soruların cevaplarını artık bilmeyen neredeyse kalmadı. Ancak mail order konusu pek çok kişi için hâlâ bir soru işareti.
Mail order; müşterinin kredi kartı veya banka kartını fiziken sunmadan, ödeme bilgilerinin uzaktan iletilmesiyle yapılan bir kartlı ödeme yöntemidir. Bu yöntemde kart sahibinin adı, kart numarası, son kullanma tarihi ve CVV gibi bilgiler yazılı veya sözlü şekilde alınarak işlem tamamlanır. Genellikle telefonla sipariş, posta yoluyla alışveriş veya belirli e-ticaret sistemlerinde tercih edilen bir yöntemdir. Kartın fiziksel olarak POS cihazına okutulmadığı bu sistemde güvenlik protokollerinin önemi daha da artar.
Mail order konusunda daha detaylı bakış atmadan önce işletmelerin en çok araştırdığı konulardan bir diğerini de inceleyebilirsiniz: İşletme kredisi nedir?
Mail order sistemi ilk olarak posta yoluyla ürün siparişi verilen dönemlerde ortaya çıkmış ve zamanla telefonla siparişlerin artmasıyla yaygınlaşmıştır. 1980’li yıllarda katalogla satış yapan şirketler için büyük bir kolaylık sağlarken 2000’li yılların başından itibaren e-ticaretin gelişmesiyle birlikte dijital ortama adapte olmuştur.
Günümüzde özellikle birebir satış, butik hizmetler ve fiziksel temasın olmadığı işlemlerde hala aktif şekilde kullanılır. Teknolojik gelişmeler sayesinde artık “Mail order nasıl yapılır?” sorusunun yanıtı daha güvenli ve erişilebilir hale gelmiş durumda.
İlk adımda müşteri, mail order işlemi için ödeme bilgilerini işletmeye iletir. Bu bilgiler genellikle telefon, e-posta ya da bir form aracılığıyla alınır. Kart sahibinin adı-soyadı, kredi kartı numarası, son kullanma tarihi ve arka yüzündeki CVV kodu bu süreçte talep edilir. Bu verilerin alınması sırasında KVKK kapsamında gizliliğe özen gösterilmesi büyük önem taşır.
İşletme, aldığı bilgileri manuel olarak bir POS cihazına ya da sanal POS sistemine girerek işlemi başlatır. Eğer fiziksel bir POS cihazı kullanılacaksa bu cihazın mail order destekli olması gerekir. Sanal POS üzerinden işlem yapılacaksa bankanın sağladığı güvenli arayüz aracılığıyla ödeme gerçekleştirilir. Bu aşamada işlem onaylanırsa tahsilat gerçekleşmiş olur ve “Mail order ödeme nedir?” sorusu teknik olarak yanıtını bulur.
İşlem başarıyla tamamlandığında işletme, müşteriye ödeme alındığına dair bir bilgilendirme yapar. Genellikle bu bildirim e-posta veya SMS yoluyla yapılır. Bu aşamada işlemin hangi POS cihazı veya ödeme geçidi üzerinden yapıldığına dair kayıtların tutulması önemlidir. Özellikle mail order ile ödeme alma işlemlerinin ilerideki hukuki süreçlerde kanıt niteliği taşıması açısından her adımın belgelenmesi gerekir.
Bir işletmenin mail order sistemiyle çalışabilmesi için öncelikle bir banka ya da lisanslı bir ödeme kuruluşu ile anlaşması gerekir. Bu kuruluşlar, işletmenin mail order özelliğini kullanabilmesi için gerekli teknik altyapıyı sağlar. Başvuru sürecinde işletmenin faaliyet alanı, geçmiş işlem hacmi ve ticari itibarı değerlendirilir. Bu süreçte işletmeye özel olarak hazırlanacak POS çözümleri sunulur.
“Mail order nasıl açılır?” sorusunun yanıtı, doğru belge ve prosedürleri takip etmeyi gerektirir. Vergi levhası, imza sirküleri, ticaret sicil gazetesi örneği ve faaliyet belgesi bu belgeler arasında yer alır. Aynı zamanda bankayla yapılacak mail order sözleşmesinde PCI DSS ve KVKK yükümlülükleri detaylıca yer alır. Bu belgeler tamamlandığında sistem aktif hale getirilebilir.
Bankanın ya da ödeme kuruluşunun onayıyla birlikte fiziksel bir POS cihazı verilebileceği gibi çoğu zaman sanal POS erişimi sağlanır. İşletmeler, bu sistemleri kendi bilgisayarlarına entegre ederek uzaktan tahsilat yapabilir. Bu terminalin kurulumu sırasında güvenlik ayarlarının ve yetki kısıtlarının dikkatli şekilde yapılandırılması gerekir. Tüm bu adımlar işletmenin “Mail order nasıl çekilir?” sorusunun cevabını öğrenerek süreci sorunsuzca yürütmesini sağlar.
Kart bilgileri yazılı şekilde alındığı için mail order işlemleri sahteciliğe açık olabilir. Bu sistemin en büyük riski, kart bilgilerinin kötü niyetli kişilerin eline geçmesi durumunda yaşanabilecek dolandırıcılıktır. Bu nedenle müşteri bilgilerinin güvenli bir ortamda saklanması ve mümkünse fiziksel form kullanılmaması tavsiye edilir. Ayrıca işletmelerin şüpheli işlem algılama yetkinliği geliştirmesi gerekir.
Mail order işlemleri için PCI DSS uyumluluğu büyük önem taşır. Bu standart, kart bilgileriyle yapılan işlemlerin güvenli bir şekilde saklanmasını ve işlenmesini sağlar. Güvenli ödeme altyapısı kurmak isteyen işletmelerin bu protokollere uyması hem yasal hem de operasyonel bir zorunluluktur. Ek olarak ödeme geçidi üzerinden yapılan işlemler daha güvenli kabul edilir.
İşletmelerin işlem kayıtlarını şifreli ortamda saklaması ve düzenli olarak güvenlik denetimi yaptırması önerilir. Ayrıca çalışanlara mail order ile ödeme alma süreçleriyle ilgili eğitim verilmesi de güvenliği artırır. Müşteri hizmetleri ekibinin şüpheli bir durum tespit ettiğinde hızlıca aksiyon alacak şekilde organize olması gerekir.
Yapılan her mail order işleminin; saat, tarih, tutar ve kart sahibine dair bilgilerle birlikte sistemde kayıt altına alınması gerekir. Bu kayıtlar ileride çıkabilecek uyuşmazlık durumlarında işletmenin kendini savunabilmesi açısından oldukça değerlidir. Tahsilatın hangi POS cihazı ya da sanal POS üzerinden yapıldığının da kayıtlarda belirtilmesi gerekir.
“Mail order fatura kesilir mi?” sorusunun cevabı “Evet”tir. Mail order ile ödeme alma sonrasında işletmelerin mutlaka fatura düzenlemesi gerekir. Fatura, işlemin belgelenmesini ve mali kayıtlara geçmesini sağlar. İşlemden sonra fatura elektronik ortamda veya fiziksel olarak müşteriye gönderilebilir.
Mail order işlemleri, müşteriye chargeback hakkı tanır. Eğer müşteri, bilgisi dışında bir işlem yapıldığını iddia ederse belirli süreler içinde bankaya başvurarak bu işlemin iptalini talep edebilir. Mail order itiraz süresi bankadan bankaya farklılık gösterebilir, ancak genelde 120 gün olarak uygulanır. İşletmelerin bu sürece hazırlıklı olması ve her işlem için detaylı kayıt tutması gerekir.
“Mail order iptal edilir mi?” sorusu da oldukça yaygındır. Müşterinin işlem sonrası cayma hakkı kapsamında iade talep etmesi mümkündür. Ancak işletmelerin bu tür taleplerde ürünü geri alması ve ödemenin iadesini POS cihazı ya da ödeme geçidi üzerinden gerçekleştirmesi gerekir. İşlem iptali sonrasında fatura ve muhasebe kayıtlarının da revize edilmesi gerekir.
İşletme, müşteri şikayeti veya itirazı durumunda belgeleriyle birlikte bankaya açıklama yapmakla yükümlüdür. Kayıt dışı ya da belgesiz yapılan işlemler, işletme açısından riskli olabilir. Dolayısıyla tüm mail order sürecinde şeffaf ve belgeli hareket edilmelidir. Ayrıca müşteri memnuniyetini sağlamak adına işletmelerin müşteri hizmetleri altyapısını güçlü tutması faydalı olur.
Mail order sistemi özellikle fiziki temasın olmadığı, uzaktan satış yapılabilen sektörlerde önemli bir ödeme kolaylığı sunar. POS cihazı veya sanal POS üzerinden yapılan işlemler sayesinde kredi kartı veya banka kartı ile tahsilat kolaylaşır. Müşteri açısından zamandan tasarruf sağlayan bu yöntem, işletmeler için de satış kaybını önleyici bir rol oynar.
Ancak dolandırıcılık riski ve chargeback süreçleri, bu yöntemin dezavantajları arasında yer alır. Güvenlik açıklarını minimize etmek için PCI DSS uyumlu sistemler ve doğru işleyişe sahip müşteri hizmetleri gereklidir.
Mail order nedir, nasıl yapılır ele aldık. Mail order, uzaktan ödeme alma konusunda halen geçerliliğini koruyan pratik bir yöntemdir. Hem küçük işletmeler hem de büyük ölçekli firmalar için müşteri memnuniyetini artıran bir ödeme çözümüdür. Doğru yapılandırılmış bir mail order sistemiyle işletmenizin dijitalleşme sürecine güçlü bir katkı yapabilirsiniz.