Kanunen Kabul Edilmeyen Giderler (KKEG)

Kanunen kabul edilmeyen gider (KKEG) ticari kazanç sahiplerini ilgilendiren, ne olduğu ve kapsamı pek bilinmeyen bir konu. Pek çok firma sahibi hangi masrafların gider olarak gösterileceği, hangilerinin gösterilemeyeceği konusunda kafa karışıklığı yaşıyor. Vergi matrahı tespitinde hangi giderlerin kazançtan düşüleceğini, hangilerinin düşülmeyeceğini bilmeniz hem doğru gelir-gider yönetimi yapabilmeniz hem de ticari kazancınızı tespit edebilmeniz açısından büyük önem taşıyor. Bu makalemizde kanunen kabul edilmeyen giderler nelerdir, KKEG'lerin kapsamını belirleyen kanunlar nelerdir gibi soruların yanıtları ile Gelir Vergisi ve Kurumlar Vergisi kanununa göre kabul edilmeyen giderlere ilişkin detayları bulacaksınız.

Kanunen kabul edilmeyen gider nedir?

 Kanunen kabul edilmeyen giderler, işletmelerin ticari faaliyetleri kapsamında çeşitli nedenlerle katlandıkları, vergi matrahından düşülmesine izin verilmeyen gider ve maliyetlerdir. Bu kavramı daha kısa ve net bir ifadeyle; vergi matrahının tespitinde gayrisafi kazançtan indirilemeyecek giderler şeklinde tanımlayabiliriz. Kanunen kabul edilmeyen giderler, firmanın faaliyet alanı, türü ve hacmine göre farklılık gösteriyor. Bu nedenle gelir-gider yönetimi yapabilmek için her işletme sahibinin ilgili kanunda yer alan maddelere hakim olması gerekiyor. Ticari kazancın elde edilmesiyle doğrudan ilişkili olmayan; firma sahibi ile ortaklarının şahsi ve ailevi harcamaları, kusurdan ötürü ödenen ceza, tazminat, gecikme zamları ve faizler kanunen kabul edilmeyen giderlerin başında geliyor.

Kanunen kabul edilmeyen giderlerin belirlendiği kanunlar nelerdir?

Kanunen kabul edilmeyen giderlerin belirlendiği kanunları gelin hem gelir vergisi mükellefleri açısından hem de kurumlar vergisi mükellefleri açısından ele alalım:

Gelir vergisi mükellefiyseniz, ticari kazancınızın tespitinde 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun (VUK) ve Gelir Vergisi Kanunu’nun (GVK) “İndirilecek Giderler” başlıklı 40 ve “Gider Kabul Edilmeyen Ödemeler” başlıklı 41. maddesinde yer alan hükümlerini dikkate almanız gerekiyor.

Kurumlar vergisi mükellefiyseniz, yasal düzenlemelere ek olarak Kurumlar Vergisi Kanunu’nun (KVK) “Diğer İndirimler” başlıklı 10. maddesi ile “Kabul Edilmeyen İndirimler” başlıklı 11. maddesini de iyi bilmeniz gerekiyor.   

Gelir Vergisi Kanunu’na (GVK) göre kabul edilmeyen giderler

Gelir vergisi mükelleflerinin ‘’ticari kazançlarının tespiti’’ sırasında, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun (VUK) değerlemeye ilişkin hükümlerini ve Gelir Vergisi Kanunu’nun (GVK) “İndirilecek Giderler” başlıklı 40. ve “Gider Kabul Edilmeyen Ödemeler” başlıklı 41. maddesinde yer alan hükümleri dikkate alması gerekiyor.

GVK’de, vergi mükelleflerinin yalnızca belirli harcamalarını gider olarak sunabilecekleri belirtiliyor. Yani her harcamanın gider olarak gösterilemeyeceğini bilmelisiniz. Bu maddeye göre ticari kazancın tespitinde bir giderin indirim olarak dikkate alınabilmesi için iki temel kriter belirleyici oluyor:

1. İndirime konu olacak giderin ticari kazancın elde edilmesi ve sürdürülmesi ile ilgili olması,
2. Bu giderin VUK'ta açıklandığı şekilde belgelendirilmesi.

Gelir vergisi mükellefi olanlar için KKEG listesini şu şekilde sıralayabiliriz:           

1. Teşebbüs sahibi ile eşinin ve çocuklarının işletmeden çektikleri paralar ve aynen aldıkları sair değerler

Bu düzenleme, işletmenin ticari varlığı ile işletme sahiplerinin (veya yakınlarının) kişisel varlıklarının birbirinden ayrı değerlendirilmesi ilkesine dayanıyor. Buna göre örneğin;

• Mükellef ve eşinin çalıştıkları otelin lokantasında yedikleri yemekler,
• Mükellefin işletmede çalışan çocuklarının iş yerinde yedikleri yemekler,
• Otel işletmesi sahiplerinin, işletme üzerindeki tasarruf haklarının doğal bir sonucu olarak kendilerine ait otelde kalmaları, işletmeden çekilmiş ayın (para dışındaki bütün kıymetli eşyalar) olarak kabul edilmiyor.

2. Teşebbüs sahibinin kendisine, eşine, küçük çocuklarına işletmeden ödenen aylıklar, ücretler, ikramiyeler, komisyonlar ve tazminatlar

GVK’ye göre bu düzenlemeyle işletme sahiplerinin, kazançlarını, kârdan pay almak dışında kendisine, eşine veya küçük çocuklarına ücret adı altında ödemeler yaparak vergi ödemeksizin işletmeden dışarı çıkarmalarının önüne geçilmesi amaçlanıyor.

3. Teşebbüs sahibinin işletmeye koyduğu sermaye için yürütülecek faizler

Bu düzenlemeye dair kısaca devletin, işletme öz sermayesinin ve vergi matrahının yüksek faiz giderleri ile aşındırılmasının önüne geçmeye çalıştığını söyleyebiliriz.

4. Teşebbüs sahibinin, eşinin ve küçük çocuklarının işletmede cari hesap veya diğer şekillerdeki alacakları üzerinden yürütülecek faizler

GVK’de yer alan bu düzenleme özü itibariyle bir önceki düzenlemeyle aynı amacı -sermayenin aşındırılmasını önleme- taşıyor. Ancak zaman zaman şöyle bir durum ortaya çıkabiliyor: Diyelim ki, teşebbüs sahibi işletmeye yabancı para cinsinden borç veriyor. Bu nedenle söz konusu borca ilişkin kur farklarının KKEG olarak dikkate alınıp alınamayacağı noktasında tereddüt yaşanabiliyor. Aslında alacaklara yürütülen faizlerde olduğu gibi bu alacaklara ilişkin kur farklarının da KKEG olarak dikkate alınması gerekiyor. GVK'nin 41. maddesi ve diğer maddelerine göre gider olarak kabul edilmeyen diğer ödemeler ile bunlara ilişkin özel durumları da şu başlıklar altında toplayabiliriz:

5. Teşebbüs sahibinin, ilgili kişilerle, benzerlerine uygunluk ilkesine aykırı olarak belirlenmiş bedel ya da fiyatlar üzerinden gerçekleştirdiği işlemler dolayısıyla işletme aleyhine oluşan farklar,
6. Her türlü para cezaları ve vergi cezaları ile teşebbüs sahibinin suçlarından doğan tazminatlar,
7. Her türlü alkol ve alkollü içkiler ile tütün ve tütün mamullerine ait ilan ve reklam giderleri,
8. Kiralama yoluyla edinilen veya işletmede kayıtlı olan yat, kotra, tekne, sürat teknesi gibi motorlu deniz, uçak ve helikopter gibi hava taşıtlarından, işletmenin esas faaliyet konusu ile ilgili olmayanların giderleri ve amortismanları,
9. Basın yoluyla işlenen fiillerden veya radyo ve televizyon yayınlarından doğacak maddi ve manevi zararlardan dolayı ödenen tazminat giderleri,
10. Finansman gider kısıtlaması uygulaması,
11. VUK’un 187. maddesi uyarınca envantere alınması zorunlu olan gayrimenkuller için yapılan kira ödemeleri,
12. Hırsızlık ve dolandırıcılık olayları,
13. Yasal sınırları aşan veya kanunun aradığı şartları taşımayan bağış ve yardımlar ile benzer içeriğe sahip diğer giderler.

Kurumlar Vergisi Kanunu’na göre kabul edilmeyen giderler

Kurumlar Vergisi Kanunu'na göre bazı harcamalar vergi mükellefleri için gider olarak kabul edilmiyor. Bu harcamaları şöyle sıralayabiliriz:

• Öz sermaye üzerinden ödenen veya hesaplanan faizler,
• Örtülü sermaye üzerinden ödenen veya hesaplanan faiz, kur farkları ve benzeri giderler,
• Transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü olarak dağıtılan kazançlar,
• Ayrılan yedek akçeler,
• Kurumlar vergisi, her türlü para cezaları, vergi cezaları, gecikme zammı ve faizler,
• Menkul kıymetlerin itibari değerinin altında satılmasından doğan zararlar ve bunlara ilişkin olarak ödenen komisyonlar,
• İşletmenin esas faaliyet konusu ile ilgili olmayan deniz ve hava taşıtlarının giderleri ve amortismanları,
• Kurumların kendisi, hissedarları, yöneticileri ve çalışanlarının suçlarından doğan tazminat giderleri,
• Basın yoluyla işlenen fiillerden dolayı ödenen tazminat giderleri,
• Her türlü alkol ve alkollü içecekler ile tütün ve tütün mamullerine ait ilan ve reklam giderleri,
• Finansman gider kısıtlaması uygulaması,
• Yönetim kurulu başkan ve üyelerine verilen ikramiyeler,
• Yasal sınırları aşan veya kanunun aradığı şartları taşımayan bağış ve yardımlar ile benzer içeriğe sahip diğer giderler.

Tüm bunlara ek olarak şirketiniz için dahi olsa belgeleyemediğiniz tüm harcama ya da giderlerin, Kurumlar Vergisi Kanunu’na göre kabul edilmeyen giderler kapsamında değerlendirildiğini bilmenizi isteriz.

Kanunen kabul edilmeyen diğer giderler nelerdir?

Gelir Vergisi Kanunu ve Kurumlar Vergisi Kanunu’nda belirtilenlerin haricinde KKEG olarak değerlendirilen farklı giderler de bulunuyor. Bu giderler, vergi hukukunun genel ilkelerine aykırı oldukları veya diğer yasa hükümlerine ters düştükleri için KKEG kapsamına giriyor. Vergi hukukunun genel ilkelerine aykırı oldukları için gider kabul edilmeyen ödemeler şunlar:

• Kazancın elde edilmesi ve sürdürülmesi ile ilgili olmayan giderler,
• Belgelendirilemeyen giderler,
• Kanunen yasaklanmış fiiller nedeniyle katlanılan giderler,
• Dönemsellik ilkesine aykırılık dolayısıyla gider kabul edilmeyen ödemeler.

Diğer yasa ve hükümlere bakıldığı zaman aşağıdaki giderlerin de KKEG'ler arasında sayıldığını belirtmekte fayda var:

• Kurumlar vergisinin dışında kalan kazançlara ilişkin gider ve zarar,
• Kurumların yönetim kurulu başkan ve üyelerine verilen ikramiyeler,
• Dar mükellefiyete tabi kurumlarda kanunen kabul edilmeyen giderler,
• Sermaye Piyasası Kanunu’na göre ayrılan karşılıklar,
• Mükellefin vergiye tabi işlemleri üzerinden hesaplanan katma değer vergisi ile indirilebilecek katma değer vergisi,
• Gelir ve Kurumlar Vergisi kanunlarına göre kazancın tespitinde indirimi kabul edilmeyen giderler dolayısıyla ödenen katma değer vergileri,
• İşletmeden çekilen değerler,
• Çalınmış olan mallar,
• Mal ve hizmet bağışları,
• Özel iletişim vergisi,
• İşsizlik Sigortası Fonu’ndan karşılanan sigorta primleri,
• Özürlü çalışanın, hazine tarafından karşılanan sigorta primi.

Ticket Restaurant’dan hem şirketinizi hem de çalışanınızı gözeten, dost çözümler

Ticket Restaurant olarak öğle yemeğinden akaryakıta, hediye çekinden teşvik ödüllendirme programlarına, ihtiyaç duyduğunuz tüm alanlarda tasarruf odaklı, pratik ve bütüncül çözümlerimizle yanınızdayız. 30 bini aşkın kurumsal müşterimize ve 1,5 milyonu aşkın kart sahibine; tüm Türkiye’ye yayılmış 60 bin üye restoran, kafe, market ve binlerce akaryakıt istasyonunda hizmet veriyoruz. Operasyon süreçlerini kolaylaştıran; şirketlere hız, verim ve zaman kazandıran hizmetlerimizden siz de faydalanabilir, işletme giderlerinizden tasarruf edebilirsiniz. Yalnızca bizim değil, çözüm ortaklığı yaptığımız anlaşmalı marka ve iş yerlerimizin ürün ve hizmetlerinden de indirimli ve ayrıcalıklı olarak yararlanabilirsiniz.

Öğle yemeği harcamalarınızda Ticket Restaurant Yemek Kartı’ndan, akaryakıt alımlarınızda Ticket Car Akaryakıt çözümlerimizden, ödüllendirme ve teşvik süreçlerinizde Ticket Compliments kartları ve hediyelerinden yararlanarak şirket giderlerinizi azaltıp vakitten ve nakitten tasarruf ederken çalışan memnuniyeti ve motivasyonunu artırabilir, kaynaklarınızı verimli kullanmanın avantajını yaşayabilirsiniz.

Ticket Restaurant’ın avantajlı dünyasına katılarak siz de yemek giderlerinizde yemek bedeli istisnası ile  vergi istisnasından faydalanabilir, ciddi oranlarda tasarruf sağlayabilirsiniz. Bu sayede siz, şirketiniz için gelir vergisi, damga vergisi, SGK işveren ve işçi primi ödememenin avantajını; çalışanlarınız ise Türkiye çapında 50 bini aşkın üye restoran ve kafede yemek yemenin ve özgürce seçim yapmanın konforunu yaşar.

Ticket Restaurant’ın şirketinize sağladığı avantajlar bunlarla da sınırlı değil.

Ticket Restaurant yemek kartını kullanarak;

- Öğle yemeği giderlerinizi tümüyle KDV’den düşebilirsiniz.
- Yemek fişi veya faturası toplamak gibi evrak işleriyle uğraşmak zorunda kalmaz, Ticket
Restaurant’dan tek fatura alarak iş süreçlerinizi kısaltır, zaman ve iş gücünden tasarruf edersiniz. Üstelik harcamalarınızın tümünü kayıt altına alıp giderleştirebildiğiniz için KDV’den muaf olur ve %100’e varan vergi istisnasından yararlanırsınız.
- İster 1 ister 1000 çalışanınız olsun, bu kârlı sistemden dilediğiniz gibi faydalanabilirsiniz.
- Red Club Business platformumuzla kargodan araç takibine, telefondan şirket temizliğine pek çok
gideriniz için avantajlı indirimlerden faydalanır; yalnızca yemek değil daha pek çok gider kaleminde tasarruf edersiniz. Şirketinize özel, katma değer yaratan çözümlerimizden yararlanarak kaynaklarınızı verimli kullanır, sadece satarken değil alırken de kazançlı çıkarsınız.
- Paydaşlarımızın hayatını kolaylaştıran, iş verimini artırıp giderlerini azaltan dijital çözümlerimizle de her yerde, 7/24 yanınızdayız. Ticket Online Sipariş ve Yönetim Portalımız üzerinden online satın alma yapabilir, ödemelerinizi Dijital Kartımız ile gerçekleştirebilir ve tüm bu süreci mobil uygulamamız MyEdenred üzerinden dilediğiniz an takip ederek hızlı ve kolayca yönetebilirsiniz.

Ticket Restaurant Yemek Kartı ile çalışan şikayetleri azalır, mutluluk çoğalır

Ticket Restaurant Yemek Kartı sadece şirketinizin değil, çalışanlarınızın da hayatı kolaylaştırıp güzelleştiren pek çok avantaja sahip. Ticket Restaurant kartımızı kullanan çalışanlar;

- Üye restoran ve kafelerle yaptığımız indirim anlaşmaları sayesinde yemek kartı bakiyelerini ortalama 2 gün daha geç bitirir; böylece dolu dolu yer, daha az öderler.
- Red Club kartlarının sunduğu ayrıcalıklar sayesinde faaliyet alanımız dışındaki günlük harcamalarında da çeşitli fırsat ve indirimlerden faydalanabilirler. Farklı sektörlerdeki sayısız seçkin markadan %40’a varan indirimle alışveriş yapmanın keyfini çıkarır; kuru temizlemeden hediyelik eşyaya, eğlenceden spora, eğitimden internet aboneliğine pek çok ürün ve hizmeti piyasa fiyatının çok altında almanın avantajını yaşarlar.
- Yemek gideri ödemeleri bordroya yansımadığı için vergi dilimi avantajından yararlanabilirler.
- Mobil uygulamamız MyEdenred sayesinde yemek kartlarını yanlarında taşımak zorunda kalmadan diledikleri gibi kullanabilirler. Bakiye kontrolünden çevredeki anlaşmalı restoranlara, indirimlerden Red Club kampanyalarına, kartlarıyla ilgili her detaya mobil uygulamamız üzerinden 7/24 ulaşabilirler. Yemek kartlarına ilişkin tüm işlemlerini cep telefonlarından tek tıkla gerçekleştirebilirler. Ödemelerini cep telefonlarıyla; QR kod ve NFC ile mobil temassız ve hijyenik olarak hızlı ve güvenli bir şekilde yapabilirler.