Annelik İzni

Anne ve baba olmak, bilindiği gibi pek çok sorumluluğu beraberinde getiren bir deneyim. Bu deneyimi yaşayan ailelerin yeni düzene uyum sağlamaları, bebeklerine en iyi bakımı sunmaları ve bu süreçte iş-yaşam dengelerini kurmaları için belirli süreye ihtiyaç duyması oldukça doğal. Özellikle de hamilelik ve doğum sürecini yaşayan anne adaylarının. İşte, bu noktada annelerin ve bebeklerin sağlığı için kritik bir rol oynayan annelik izni devreye giriyor. 

O halde gelin, çalışan kadınların hem iş hayatına verimli bir şekilde devam etmeleri hem de hamilelik, doğum ve bebek bakımı süreçlerine vakit ayırabilmeleri için oldukça önemli olan annelik iznini incelemeye başlayalım.

Annelik İzni Nedir? 

Annelik izni, diğer adıyla doğum izni, çalışan kadınların hamilelik sürecinde kullanabilecekleri özel bir izin türü. Bu izinle hem kadınların çalışma hayatına verimli bir şekilde devam etmeleri sağlanır hem de kadın ve çocuk sağlığı koruma altına alınır. Annelik izninin şartları ve detayları ise kanuna göre belirlenir.

Doğum izninde öncelik anneler olsa da çocuğu olacak ve doğumdan sonra eşine yardım etmek durumunda olacak babalar da doğum iznine ayrılabilir. Bu izne ise babalık izni denir. Babalık izni şartlarını öğrenmek için “Babalık İzni Nedir?” yazımızı okuyabilirsiniz.

Özel Sektörde Annelik İzni

Özel sektörde çalışan bir kadının annelik iznini kullanması için hamile olduğunu işverene bildirmesi ve doktor raporu ile doğum izni dilekçesini sunması gerekir. Şirket içinde kimi zaman bu süreçte dilekçe verilmeyip sözlü olarak izin kullanma söz konusu olabilir. Ancak unutmayın ki doğum izninin takibi ve kanunen geçerli olması için dilekçe verilmesi oldukça önemlidir. Bu nedenle dilekçe verilerek annelik izninin işverene yazılı olarak bildirilmesinde fayda var. 

Annelik izni, çalışma hayatında olan tüm kadınları kapsar. Ancak annelik izninin hükümleri, her çalışma grubunu ilgilendiren kanunlara göre belirlenir. Özel sektörde çalışan kadınlar için annelik iznine dair hükümler ise 4857 sayılı iş kanununda yer alır.

Kamuda Annelik İzni

Kamuda annelik izninin detaylarının belirtildiği kanunlar ise çalışma grubuna göre değişir. Çünkü memurlar, askeri personeller ve sözleşmeli personeller için annelik izninin detaylarının belirtildiği kanun ve yönetmelikler farklıdır.  

Memurlar için 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu, sözleşmeli çalışanlar için Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar, askeri personel için de Türk Silahlı Kuvvetleri İzin Yönetmeliği çerçevesinde annelik izni şartları belirtilir. Bu şartlara göre kamu çalışanları, annelik izni hakkını kullanabilir. 

Kamuda da annelik iznini kullanmak için tıpkı özel sektörde olduğu gibi çalışanın doktor raporunu ve doğum izni dilekçesini sunması gerekir. Ancak kamuda sözlü bildirim kabul edilmediği için kamu çalışanlarının doğum izni dilekçesini her zaman yazılı olarak vermesi şarttır. 

Annelik İzni Ne Kadar?

Kamuda ve özel sektörde çalışanlar için annelik izni hükümlerinin yer aldığı kanunları öğrendiğimize göre şimdi, annelik izni detaylarını inceleme zamanı.

Aslında kanunlar değişiklik gösterse de annelik iznine dair şartlar hem kamu hem de özel sektör çalışanları için aynı. Çünkü bu izin, çalışma hayatındaki tüm kadınların yararlanabileceği bir hak. Bu hak ile hamile olan bir kadın çalışan, hamilelik süresince ve doğumdan sonra belirli bir süreliğine ücretli izne ayrılabilir. Peki, annelik izninin süresi ne kadar?

Kanunlara göre belirlenen annelik izni süresi 16 haftadır. 16 haftanın 8 haftası doğum öncesi, 8 haftası doğum sonrası olacak şekilde kullanılabilir. Ancak doktor raporu ile çalışanın ikiz, üçüz gibi çoğul gebelik durumu olması halinde 16 haftalık izin süresi, 18 haftaya çıkabilir. Böyle bir durumda 10 hafta doğum öncesinde, 8 hafta ise doğum sonrasında kullanılabilir. 

Annelik izni, ücretli izin olarak geçer. Yani çalışan annelik iznine ayrıldığında da işverenin aylık ücret ödemesini yapması gerekir. 16 haftalık ücretli izin süresi bittiğinde ise çalışan talep ederse 6 aya kadar ücretsiz izin alarak annelik iznini uzatabilir.   

Annelik İzni Hesaplama

Kanunlarda annelik izninin bölümlendirilmesi, 8 hafta doğum öncesi ve 8 hafta doğum sonrası şeklinde belirtilse de tabii ki çalışanın sağlık durumunun iyi olması ve bu durumun doktor raporu ile kanıtlanması halinde çalışan, hamilelik süresince işe devam edebilir. Ancak bu durum, çalışanın annelik izninden feragat ettiği anlamına gelmez. Çünkü doğum öncesi izin süresinde çalışan kadının izin hakları, doğum sonrasına devreder. Böylelikle annelik izni hesaplanır.

Örneğin doğum öncesi annelik izninden 3 hafta kullanan bir çalışan, doğum sonrasında 13 hafta izin kullanabilir. Tabii yine çoğul gebelik halinde doğum öncesi ve doğum sonrası sürenin hesaplanması, 18 hafta üzerinden yapılır. 

Süt İzni Nedir?

Doğum izni dışında anne olan kadın çalışanların yararlanabildiği bir diğer izin ise süt iznidir. Bu izin, doğum izni sona erip kadın çalışanlar tekrar işe başladıkları zaman çocuklarını emzirmek için günlük olarak kullanabilecekleri bir izin türüdür. 

Gün içerisinde süt izni kullanan çalışanlar, bu izin süresini hangi saatler arasında ve toplam süreyi kaça bölerek kullanacağını kendi belirler. Yani süt izni için işverenin bir saat aralığı verme durumu söz konusu değil. Buna ek olarak süt izni, çalışma süresi içerisinde sayıldığı için bu izinden kaynaklı olarak çalışanın günlük ücreti kesilemez. 

Süt İzni Ne Kadar?

Kadın işçilere bir yaşından küçük çocuklarını emzirmeleri için gün içerisinde süt izni verilir ve bu izin, çalışma süresinden sayılır. Kamu çalışanları için süt izni ilk altı ay günde üç saat, ikinci altı ay ise günde bir buçuk saattir. Özel sektörde ise 6 aylık bir ayrım yapılmaksızın günde bir buçuk saatlik süt izni verilir. 

Memurların Süt İzni Ne Kadar?

Memurlar ve diğer kamu çalışanları için süt izni 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ve Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslarına göre belirlenir. Buna göre memur ve kamu çalışanlarına gün içerisinde çocuğunu emzirmesi için ilk 6 ay günde 3 saat, ikinci 6 ay ise günde bir buçuk saat olacak şekilde süt izni verilir.  

Annelik İzni Kaç Gündür

Annelik izni, diğer adıyla doğum izni hem kamu hem de özel sektördeki kadın çalışanlara verilen bir haktır. Bu hak çerçevesinde hamile çalışanlar, doğum öncesi 8 hafta ve doğumdan sonra 8 hafta olmak üzere toplam 16 hafta ücretli izne ayrılabilir. Ayrıca çalışanın talebi halinde 16 haftalık doğum izni tamamlandığında  6 aylık ücretsiz izin de kullanılabilir. 

Unutmayın ki annelik izni, çalışanlar için önemli olduğu gibi işverenlerin çalışanlarını kaybetmemesi açısından da oldukça değerli. Ancak işverenlerin çalışan bağlılığını artırmak için anne olacak çalışanlarına sunacakları tabii ki bununla sınırlı değil. Bir işveren olarak çeşitli hediye ve sosyal yardımlarla çalışanların annelik sürecine destek olarak şirket bağlılıklarını artırabilirsiniz. 

“Peki, ne hediye etmeliyim?” diye düşünüyorsanız Ticket Compliments, geniş ürün ailesi ile sizi bekliyor. Ticket Compliments hediye kartı sayesinde çalışanlarınıza giyimden elektroniğe pek çok farklı kategoride alışveriş imkanı sunabilir, aynı zamanda hediye sürecinde operasyonel kolaylık sağlayabilirsiniz. Siz de Ticket Compliments hediye kartının avantajlarından yararlanmak istiyorsanız hemen başvuruda bulunabilirsiniz.