Annelik İzni

Doğum İzni Nedir? Annelik İzinlerinin Süreleri

Anne ve baba olmak, bilindiği gibi pek çok sorumluluğu beraberinde getiren bir deneyim. Bu deneyimi yaşayan ailelerin yeni düzene uyum sağlamaları, bebeklerine en iyi bakımı sunmaları ve bu süreçte iş-yaşam dengelerini kurmaları için belirli süreye ihtiyaç duyması oldukça doğal. Özellikle de hamilelik ve doğum sürecini yaşayan anne adaylarının. İşte, bu noktada annelerin ve bebeklerin sağlığı için kritik bir rol oynayan annelik izni devreye giriyor. 

O halde gelin, çalışan kadınların hem iş hayatına verimli bir şekilde devam etmeleri hem de hamilelik, doğum ve bebek bakımı süreçlerine vakit ayırabilmeleri için oldukça önemli olan annelik iznini incelemeye başlayalım.

Doğum İzni Nedir? Kimler Yararlanabilir?

Annelik izni, diğer adıyla doğum izni, çalışan kadınların hamilelik sürecinde kullanabilecekleri özel bir izin türü. Bu izinle hem kadınların çalışma hayatına verimli bir şekilde devam etmeleri sağlanır hem de kadın ve çocuk sağlığı koruma altına alınır. Annelik izninin şartları ve detayları ise kanuna göre belirlenir.

Doğum izninde öncelik anneler olsa da çocuğu olacak ve doğumdan sonra eşine yardım etmek durumunda olacak babalar da doğum iznine ayrılabilir. Bu izne ise babalık izni denir. Babalık izni şartlarını öğrenmek için “Babalık İzni Nedir?” yazımızı okuyabilirsiniz.

Özel Sektörde Doğum İzni Süreleri ve Haklar

Özel sektörde çalışan bir kadının annelik iznini kullanması için hamile olduğunu işverene bildirmesi ve doktor raporu ile doğum izni dilekçesini sunması gerekir. Şirket içinde kimi zaman bu süreçte dilekçe verilmeyip sözlü olarak izin kullanma söz konusu olabilir. Ancak unutmayın ki doğum izninin takibi ve kanunen geçerli olması için dilekçe verilmesi oldukça önemlidir. Bu nedenle dilekçe verilerek annelik izninin işverene yazılı olarak bildirilmesinde fayda var. 

Annelik izni, çalışma hayatında olan tüm kadınları kapsar. Ancak annelik izninin hükümleri, her çalışma grubunu ilgilendiren kanunlara göre belirlenir. Özel sektörde çalışan kadınlar için annelik iznine dair hükümler ise 4857 sayılı iş kanununda yer alır.

Kamuda Doğum İzni Süreleri ve Uygulamalar

Kamuda annelik izninin detaylarının belirtildiği kanunlar ise çalışma grubuna göre değişir. Çünkü memurlar, askeri personeller ve sözleşmeli personeller için annelik izninin detaylarının belirtildiği kanun ve yönetmelikler farklıdır.  

Memurlar için 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu, sözleşmeli çalışanlar için Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar, askeri personel için de Türk Silahlı Kuvvetleri İzin Yönetmeliği çerçevesinde annelik izni şartları belirtilir. Bu şartlara göre kamu çalışanları, annelik izni hakkını kullanabilir. 

Kamuda da annelik iznini kullanmak için tıpkı özel sektörde olduğu gibi çalışanın doktor raporunu ve doğum izni dilekçesini sunması gerekir. Ancak kamuda sözlü bildirim kabul edilmediği için kamu çalışanlarının doğum izni dilekçesini her zaman yazılı olarak vermesi şarttır. 

Doğum Öncesi ve Doğum Sonrası İzin Süreleri

Kamuda ve özel sektörde çalışanlar için annelik izni hükümlerinin yer aldığı kanunları öğrendiğimize göre şimdi, annelik izni detaylarını inceleme zamanı.

Aslında kanunlar değişiklik gösterse de annelik iznine dair şartlar hem kamu hem de özel sektör çalışanları için aynı. Çünkü bu izin, çalışma hayatındaki tüm kadınların yararlanabileceği bir hak. Bu hak ile hamile olan bir kadın çalışan, hamilelik süresince ve doğumdan sonra belirli bir süreliğine ücretli izne ayrılabilir. Peki, annelik izninin süresi ne kadar?

Kanunlara göre belirlenen annelik izni süresi 16 haftadır. 16 haftanın 8 haftası doğum öncesi, 8 haftası doğum sonrası olacak şekilde kullanılabilir. Ancak doktor raporu ile çalışanın ikiz, üçüz gibi çoğul gebelik durumu olması halinde 16 haftalık izin süresi, 18 haftaya çıkabilir. Böyle bir durumda 10 hafta doğum öncesinde, 8 hafta ise doğum sonrasında kullanılabilir. 

Annelik izni, ücretli izin olarak geçer. Yani çalışan annelik iznine ayrıldığında da işverenin aylık ücret ödemesini yapması gerekir. 16 haftalık ücretli izin süresi bittiğinde ise çalışan talep ederse 6 aya kadar ücretsiz izin alarak annelik iznini uzatabilir.   

Doğum İzni Nasıl Hesaplanır? 2025 Güncel Durum

Kanunlarda annelik izninin bölümlendirilmesi, 8 hafta doğum öncesi ve 8 hafta doğum sonrası şeklinde belirtilse de tabii ki çalışanın sağlık durumunun iyi olması ve bu durumun doktor raporu ile kanıtlanması halinde çalışan, hamilelik süresince işe devam edebilir. Ancak bu durum, çalışanın annelik izninden feragat ettiği anlamına gelmez. Çünkü doğum öncesi izin süresinde çalışan kadının izin hakları, doğum sonrasına devreder. Böylelikle annelik izni hesaplanır.

Örneğin doğum öncesi annelik izninden 3 hafta kullanan bir çalışan, doğum sonrasında 13 hafta izin kullanabilir. Tabii yine çoğul gebelik halinde doğum öncesi ve doğum sonrası sürenin hesaplanması, 18 hafta üzerinden yapılır.  

Analık İzni Kaç Gündür?

Annelik izni, diğer adıyla doğum izni hem kamu hem de özel sektördeki kadın çalışanlara verilen bir haktır. Bu hak çerçevesinde hamile çalışanlar, doğum öncesi 8 hafta ve doğumdan sonra 8 hafta olmak üzere toplam 16 hafta ücretli izne ayrılabilir. Ayrıca çalışanın talebi halinde 16 haftalık doğum izni tamamlandığında  6 aylık ücretsiz izin de kullanılabilir. 

Unutmayın ki annelik izni, çalışanlar için önemli olduğu gibi işverenlerin çalışanlarını kaybetmemesi açısından da oldukça değerli. Ancak işverenlerin çalışan bağlılığını artırmak için anne olacak çalışanlarına sunacakları tabii ki bununla sınırlı değil. Bir işveren olarak çeşitli hediye ve sosyal yardımlarla çalışanların annelik sürecine destek olarak şirket bağlılıklarını artırabilirsiniz. 

“Peki, ne hediye etmeliyim?” diye düşünüyorsanız Ticket Gift, geniş ürün ailesi ile sizi bekliyor. Ticket Gift hediye kartı sayesinde çalışanlarınıza giyimden elektroniğe pek çok farklı kategoride alışveriş imkanı sunabilir, aynı zamanda hediye sürecinde operasyonel kolaylık sağlayabilirsiniz. Siz de Ticket Gift hediye kartının avantajlarından yararlanmak istiyorsanız hemen başvuruda bulunabilirsiniz.

Doğum İzni 1 Yıla Uzatılabilir mi?

Yasalarda henüz sınırlamalar doğum öncesi 8 hafta ve doğum sonrası 8 hafta şeklinde. Ancak yeni düzenlemeler kapsamında doğum izninin 1 yıla çıkarılma ihtimali söz konusu. Ücretli doğum izni 1 yıla çıkarılırken, ücretsiz doğum izni için de 1.5 yıla çıkarılma ihtimalinden söz etmek mümkün.

Ücretli Doğum İzni Var mı? Koşulları Nelerdir?

Uygulanan doğum izni, ücretli izin kapsamındadır. Bu izin çerçevesinde kadın çalışanlar doğumdan önce 8, doğumdan sonra 8 olmak üzere toplam 16 hafta ücretli doğum izni kullanabiliyor.

Doğum İzni Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Annelik izni kaç gün verilir?

Annelik izni, çalışan kadınlara toplamda 112 gün (16 hafta) olarak verilir. Bu sürenin 8 haftası doğumdan önce, 8 haftası doğumdan sonra kullandırılır.

 Doğum izni süresi ne kadardır?

Doğum izni süresi çoğu durumda 16 haftadır ve çoğul gebeliklerde bu süreye 2 hafta daha eklenir. Riskli gebeliklerde ya da doktor raporu ile bu süre doğuma kadar uzatılabilir.

 Annelik izni ne zaman başlar?

Annelik izni, doğumdan önceki 8 haftalık süreçte başlar. Ancak doktor uygun görürse çalışan kadın doğuma 3 hafta kalana kadar çalışabilir ve kalan izni doğum sonrasına aktarabilir.

Analık izni ilk doğumda ne kadar?

İlk doğumda da analık izni toplam 16 haftadır. Bu sürede herhangi bir azalma veya farklılık söz konusu değildir.

Annelik izni 1 yıl olur mu?

Yasal annelik izni 16 haftadır; ancak bu süreden sonra ücretsiz izin hakkı kullanılarak izin süresi 1 yıla kadar çıkarılabilir. Ayrıca süt izni ve yarı zamanlı çalışma hakları da bu süreci uzatmaya katkı sağlar.

Doğum sonrası analık izni uzatılabilir mi?

Evet, doğum sonrası analık izni sağlık raporuyla veya ücretsiz izinle uzatılabilir. Çalışan kadın, doğum sonrası 6 aya kadar ücretsiz izin talep edebilir.

Ücretli annelik izni kimlere verilir?

Ücretli annelik izni, sigortalı olarak çalışan ve doğumdan önce en az 90 gün prim ödemiş kadınlara verilir. Bu sayede çalışan kadınlar doğum iznindeyken SGK’dan geçici iş göremezlik ödeneği alabilir.