İçindekiler
Hamile olan ya da yeni doğum yapan kadın çalışanların haklarını korumak için düzenlenen bazı kurallar vardır. Analık izni olarak bilinen doğum izni de kadın çalışanlar için yapılan düzenlemelerden biridir. Hamilelik ile birlikte başlayan ve doğum sonrasına kadar devam eden süreci kapsayan gebelik, kadın çalışanların bu süre zarfında çalıştırılmamasını ifade eder. Kadın personelin doğum iznine hak kazanabilmesi için hamile olması ve doğumun gerçekleşmiş olması yeterlidir. Kıdem süresi gibi ek bir şart aranmaz.
Doğum izni hesaplama işlemi 40 haftalık gebelik süresi baz alınarak gerçekleştirilir. Hamilelik sürecine göre izin dönemi değişiklik göstermekle birlikte anne olmaya hazırlanan çalışan, hamileliğinin son 8 haftası ve doğumundan sonraki ilk 8 hafta izin hakkına sahiptir. İzin hesaplamasında süre başlangıcı olarak doğum raporu bitimi dikkate alınır.
“Doğum izni kaç gün?” sorusu çalışan anne adaylarının cevabını en çok merak ettiği sorular arasında öne çıkar. İş Kanununda düzenlenen bu süre toplamda 112 gün, yani 4 aylık bir zaman dilimini kapsar.
Çalışan hamile kadınların doğum izni gebeliklerinin 32. haftasında başlar. Ancak sağlık durumunun uygun olması halinde çalışan kendi isterse doğum raporu sunmak koşulu ile doğumundan önceki son 3 haftaya kadar çalışmaya devam edebilir. Doğum sonrasında bu süre iznine eklendiğinde 13 haftalık bir izin süresi elde edilir.
Bu husus firmaların kendilerinin belirlediği kurallara göre uygulanmaktadır. Birçok firma ise ücretli izin süresinde maaş ile birlikte yemek ücretini de Ticket Restaurant yemek kartı ile ödeme yapmayı tercih ediyor. Ücretsiz izinde ise maaş ödemesi olmadığı için yemek ücreti de ödenmez.
İş hayatında yer alan anne adaylarının hamilelik durumunu doktor raporu ile belgelemesi gerekir. Uzman hekimler tarafından anne adayının hamilelik süreci göz önünde bulundurularak hazırlanan rapor bir takım hakları da beraberinde getirir. Doktor raporu ile çalışan anne adayı doğum öncesinde kullanılmayan izinlerin doğum sonrasına dahil edilmesi, çalıştığı süre boyunca daha hafif bir işte çalıştırılması ve doğum izninin artırılması gibi haklara sahip olabilir.
Kadın personel hamileliğinden dolayı çalışamaz raporunu gebeliğinin 32. haftasında alabilir. Sağlık açısından kendini iyi hissetmesi durumunda bu süreci uzatabilir.
Doğum sonrası verilen ücretsiz izin gün sayısı, özel sektör ya da kamu çalışanı olma durumuna göre değişiklik gösterir. Doğum sonrası ücretsiz izin yıllık izin dışında tutulan özel bir izin türüdür. Özel sektörde çalışan anne adayı en fazla 6 ayla sınırlı olmak üzere izin süresini kendi belirleyebilir. Bu durumda işveren onayı gerekmez. Kamu personelleri için bu süre 24 ay ile sınırlı tutulur.
Hamilelik sürecinde çalışan doğum öncesinde hakkı olan 8 haftalık iznin tamamını kullanmamış olabilir. Bu durumda kullanılmayan bu süre doğum sonrası iznine eklenerek kullanılabilir.
Birbiri ile paralel olan gebelik süreci, doğum ve annelik beraberinde farklı izin haklarını da getirir. Doğum izni kapsamında değerlendirilen izin çeşitleri şu şekilde sıralanabilir:
Hamile çalışan birden fazla bebek bekliyor ise normal gebelikte doğum öncesi 8 haftalık olan süreye 2 hafta daha eklenir. Bu durumda çoğul gebelikte izin doğum sonrası 8 hafta ile birlikte toplamda 18 haftadır.
Doğum izni bittikten sonra çalışmaya hayatına geri dönen anneye bebeğin beslenme ihtiyacını gidermesi için verilen izin türüdür.
Kullanılacak zaman diliminin çalışan tarafından belirlendiği süt izni günde 1,5 saat ile sınırlıdır. Günlük çalışma sürelerinden sayılan emzirme izni bebek 1 yaşına geldiğinde son bulur.
Analık izninin sona ermesinden sonra çocuğun ihtiyaçlarının giderilmesi için anneye verilen izin türüdür. Anne olan kadın çalışan istemesi halinde ücretsiz olarak haftalık çalışma süresinin yarısı kadar izin verilebilir.
Kadın çalışan erken doğum yaparsa doğum öncesinde kullanamadığı sürelerin tamamını doğum sonrası iznine ekleyerek kullanma hakkına sahiptir.
Sigortalı olarak çalışan ve doğum yapan personele maaş dışında izin süresi boyunca yatan geçici iş göremezlik ödeneğidir. Bu ödenek maaşın ⅔ ‘ü oranında belirlenir. Çalışan maaş aldığı süre boyunca bu ödeneği işverene getirmekle yükümlüdür. Eğer saatlik ya da günlük ücretle çalışma durumu var ise ödenek çalışan tarafından kullanılır. Doğum izni parası doğumdan önceki üç haftadan itibaren yatmaya başlar.
Evlat edinen ve aynı zamanda çalışan anne ya da babanın izin hakkı bulunur. Evlat edinilen çocuğun 3 yaşını doldurmamış olması durumunda 8 haftalık bir izin süreci söz konusudur. İzin başlangıç tarihi için çocuğun fiilen teslim edildiği tarih dikkate alınır.
Siz de anne adayı olan çalışanlarınız içinEdenred Ticket Compliments’ın markalara özel hediye alışveriş kartlarından birini temin ederek bu özel anlarına eşlik edebilirsiniz. Kendilerinin, dünyaya gözlerini yeni açan bebeklerinin ya da evlerinin ihtiyaçlarını özgürce karşılayabilecekleri hediye kartları sayesinde şirketinize duydukları aidiyet hissini kuvvetlendirebilir, motivasyonlarını destekleyebilirsiniz.