Tedarik zinciri yönetimi, müşteri memnuniyeti ve işletme verimliliği başta olmak üzere pek çok ticari hedefi doğrudan etkileyen, maliyetleri azaltarak rekabet gücünü artıran bir kavram. Doğru zamanda, doğru hamlelerle öne çıkmayı sağlayan tedarik zinciri yönetimiyle potansiyel riskleri en aza indirebilir, stratejilerinizi yeniden şekillendirerek daha az çaba ile daha fazla müşteriye ulaşabilirsiniz.
Faaliyet kolu fark etmeksizin işletmelerin üretirken kazanmasını sağlayarak başarı şansını yükselten tedarik zinciri yönetimine ilişkin aklınıza takılan soruların yanıtını bu yazımızda bulacaksınız.
Tedarik zinciri nedir?
Tedarik zincirini, söz konusu ürün veya hizmetlerin tedarikçilerden müşterilere ulaştırılmasına dek uzanan süreçlerin tamamı şeklinde tanımlayabiliriz. Örneğin temel gıda ürünleri üzerine faaliyet gösteren bir işletmede üretime konu olan hammaddeler toplanarak işlenir, sonrasında ürün haline getirilerek nihai tüketiciye sunulur. Bu sırada paketleme, depolama ve lojistik gibi aşamalar da sürece dahil edilir.
Tedarik zinciri yönetimi nedir?
Hem yurt içi hem de uluslararası ticaretin önemli bileşenleri arasında yer alan tedarik zinciri yönetimi, ham maddelerin tedarik edilmesinden ürün veya hizmetin satış noktalarına dağıtımına kadar gerçekleşen; lojistik, nakliye ve finansal yönetim başta olmak üzere tüm aşamaları kapsar. Üretilen ilk üründen günümüze tedarik zincirinin öneminin hiçbir dönemde azalmadığını hatta ticaretin her alanında etkisini gün geçtikçe artırdığını rahatlıkla söyleyebiliriz.
Ürün geliştirmeden; dağıtım, pazarlama, müşteri ilişkileri ve finansa çok geniş bir alanı kapsayan tedarik zinciri yönetimi, işletmelere düşük maliyetle daha verimli çalışma olanağı sağlıyor. Bu sayede markalar; tedarikçi ve müşterileriyle olan iletişimlerini güçlendirerek rekabet avantajı elde ediyor.
Tedarik zinciri yönetiminin amaçları nelerdir?
Temel olarak işletmelerin en zorlu koşullarda dahi ayakta kalabilmelerini sağlamak amacıyla yapılan tedarik zinciri yönetiminin hedeflerini şu şekilde sıralayabiliriz:
- Daha az riskle yüksek getiri elde etmek.
- Stok maliyetlerini azaltarak işletme masraflarını minimuma indirmek.
- Zorlu rekabet ortamında sürdürülebilir başarıyı yakalamak.
- Üretimin sürekliliğini sağlayarak pazarda oluşan taleplere hızla yanıt vermek.
- Müşteri istek ve beklentilerini etkin şekilde ölçerek uygun aksiyonları almak.
Tedarik zinciri yönetiminin aşamaları nelerdir?
Sipariş yönetimi: Siparişlerin, önceden hedeflenen zaman planı dahilinde, üretimi aksatabilecek herhangi bir problemle karşılaşılmadan teslim edilmesini kapsıyor. Online dünyada ise müşterinin ‘‘Satın Al’’ butonuna tıklamasıyla başlayan ve ürünün başarılı şekilde ulaştırılmasına kadar geçen süreci ifade ediyor. Günümüzün çok kanallı dünyasında sipariş yönetimi adımları farklılık gösterebiliyor. Örneğin müşteriler siparişlerini dijital ortam üzerinden verip daha sonra en yakın mağazadan teslim alabiliyor.
Üretim planlama: İşletmeler için üretimin her aşamasının maksimum verimlilik elde edilecek şekilde planlanması son derece önemli. Böylece gelecekte oluşabilecek riskler şimdiden ölçülebiliyor ve bunlara karşı geç kalınmadan aksiyon alınabiliyor. Ürünlerin, önceden hedeflenen zaman diliminde, müşteri ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde üretilmesi, temel amaçlar arasında ilk sırada geliyor. Stok maliyetlerinin azaltılması, talep tahminlerinin olabildiğince doğru şekilde yapılması, toplamda üretilmesi gereken ürün miktarı ile elde tutulması gereken stokların saptanması ve üretim zamanlamasının belirlenmesi ise üretim planlamasının başlıkları arasında.
Satın alma: Üretim sırasında ihtiyaç duyulabilecek tüm hammadde veya hizmetlerin planlanan zaman içinde satın alınması olarak tanımlayabiliriz. İşletme içinde ve dışındaki farklı birimlerle sürekli iletişim halinde olan satın alma birimi; neyin, ne zaman, hangi miktarda firmaya kazandırılacağını takip ediyor. Ve satın alma görevini, işletme faaliyetleri çerçevesinde planlı bir biçimde gerçekleştiriyor.
Üretim: İşletmelerin temel varlık nedenini oluşturan üretim, önceden planlanan miktarda satın alınan ham madde, mamul veya yarı mamullerin faaliyet gösterilen alanda ürüne dönüştürülmesidir. Tedarik zincirinin en önemli aşamalarından birini meydana getiren üretim ile doğru ekipmanlarla, amaçlanan sürede, en etkin şekilde ürün elde edilmesi hedeflenir.
Stok yönetimi: Üretim planı dahilinde ihtiyaç duyulan malzemelerin stok durumlarının sürekli olarak takip edilmesidir. Etkin stok yönetimi sayesinde ham maddeler zamanında tedarik edilir ve böylece üretim aksamadan devam eder.
Depo yönetimi: Üretim aşaması tamamlanan ürünlerin depoya aktarılarak sevkiyata hazır şekilde tutulmasıdır. Depo yönetimi ayrıca ürün miktarının ölçülmesi ve maliyet hesaplaması gibi süreçleri de kapsar.
Nakliye (sevkiyat): Üretilerek satışa hazır hale getirilen ve depolanan ürünlerin müşteriye veya satışa sunacak kişilere (satıcılara) teslim edilmesidir.
Tedarik zinciri yönetimini sürekli takip ederek gerekli durumlarda süreçte iyileştirme yapabilir, böylece faaliyet gösterdiğiniz sektörde önemli bir rekabet avantajı elde edebilirsiniz. İşletme tesisi kapasitesi, doğru tedarikçi seçimi, stok miktarı ve çeşitliliği, nakliye maliyeti ve teknoloji gibi başlıklara odaklanarak işletme başarınızı artırabilirsiniz.
Tedarik zinciri türleri nelerdir?
Tedarik zinciri türlerini işlevlerine göre altı farklı başlık altında incelemek mümkün:
Yüksek verimli tedarik zinciri: Ürün ve hizmetler arasında fark son derece belirsizdir. İnşaat sektörü için üretilen standart ürünleri bu başlık altında sayabiliriz.
Hızlı tedarik zinciri: Beklenti ve trendlerin hızla değişim gösterdiği hazır giyim gibi sektörler hızlı tedarik zincirinin konusunu oluşturur.
Devamlı akım tedarik zinciri: Adından da az çok anlaşılabileceği üzere, devamlı akım tedarik zincirinde arz ve talep istikrarlıdır ve sürekli olarak birbirini takip eder. Bu nedenle kolaylıkla önceden planlama yapılabilir.
Kıvrak tedarik zinciri: Sipariş üzerine, müşteriye özel üretim yapan işletmeler, kıvrak tedarik zincirinin kapsamına girer.
Özel tasarım tedarik zinciri: Teknoloji ve otomobil gibi ürün özelliklerinin önceden belirlendiği sektörlerde uygulanır. Satışları önceden tahmin etmek ve üretimi buna göre planlamak, diğer faaliyet kollarına kıyasla daha zordur.
Esnek tedarik zinciri: Daha çok uzun dönemli satışlar ve yüksek taleplerle faaliyet gösteren firmalar tarafından tercih edilir. Mevcut ve potansiyel müşterilerin beklentileri ölçülerek planlama yapılabilir.
Tedarik zinciri yönetiminin faydaları nelerdir?
Siparişlerin sorunsuz şekilde karşılanmasını ve bu sayede müşteri memnuniyetinin artırılmasını sağlayan tedarik zinciri yönetiminin faydalarını kısaca şöyle sıralayabiliriz:
- Üretimde sürekliliği sağlayarak firmanın verimliliğini ve kapasitesini artırır.
- Bilgi akışını daha sağlıklı hale getirerek teslimat performansını geliştirir.
- Tedarik süresini kısaltır ve düşük stoklarda dahi işletme kazancını artırır.
- Bilgi teknolojilerinin iş süreçlerine entegre edilmesini kolaylaştırır.
- Yeniliği teşvik ederek gelişmelere daha hızlı adapte olabilmeyi sağlar ve kaliteyi artırır.
Ticket Express kart ile sadece satarken değil alırken de kazanmanın avantajını yaşayın
Kafe, restoran veya büfe sahibiyseniz siz de Ticket Express kart sahibi olarak gıda ihtiyaçlarınızı anlaşmalı tedarikçilerimizden en uygun fiyatlara alabilirsiniz. Üstelik tahsilat gününü beklemeden POS cihazınızdaki tutarın %70'i ile vade beklemeden hemen alışveriş yapabilir, vakti nakde çevirebilirsiniz.
Ticket Express kart sayesinde restoran, kafe ya da büfeniz için toptan gıda ihtiyacınızı anlaşmalı tedarikçilerimizden uygun fiyatlara karşılayabilir; eğer zamanınız yoksa uzaktan sipariş vererek adrese teslim kolaylığından yararlanabilirsiniz. Böylece hem iş gücünden hem zamandan hem de nakitten tasarruf edersiniz. Ayrıca sadece var olan kampanyalardan değil, bizi takip ederek size özel sunduğumuz kampanyalardan da faydalanabilir, avantajlı fiyatlarla toptan alışveriş yapmanın avantajını yaşabilirsiniz.
Ticket Express kartla yaptığınız alışverişleri ve bakiyenizi, internet sitemizdeki, işletmenize özel "Hesabım" sayfasından tek tıkla takip ederek tedarik zinciri yönetiminizi hızlı ve kolayca gerçekleştirebilirsiniz.
Detaylı bilgi için lütfen buraya tıklayınız.
Tedarik zinciri yönetimi neden önemlidir?
Özellikle müşteri beklentilerinin her geçen gün giderek yükseldiği ve farklılaştığı günümüz dünyasında tedarik zinciri yönetiminin etkin bir şekilde planlanması ve uygulanması son derece önemli. Satın alınan ürünün tüketiciye sorunsuz teslim edilmesi, ancak bu sürecin başarılı yönetimi ile mümkün olabilir. İşletmelerin lojistik faaliyetlerinden finans ve pazarlamaya kadar pek çok alanı doğrudan veya dolaylı şekilde etkileyen tedarik zinciri yönetimiyle talepteki değişimler kolaylıkla görülebilir, olası fırsatlar ve riskler gözlemlenerek zamanında aksiyon alınabilir.
Tedarik zinciri kaça ayrılır?
Tedarik zinciri stratejisinin bileşenleri; üretim, konum, taşıma, envanter ve bilgi olmak üzere beşe ayrılıyor. Bu beş unsurun her birine süreç boyunca gerekli önemin verilmesi, tedarik zincirinin başarılı şekilde yönetilebilmesini sağlıyor.
Aktörler
Tedarik zincirini oluşturan aktörleri; üreticiler, tedarikçiler, depo çalışanları, taşıyıcılar, perakendeciler ve müşteriler olmak üzere, süreçte yer alan tüm taraflar olarak tanımlayabiliriz. Birbirleriyle etkileşim halinde olan bu gruplar, üretimden satışa dek farklı aşamalara karşılıklı olarak yön verir.
Faaliyetler
Tedarik zinciri faaliyetlerini kaynak sağlama, üretim, talep tahmini, üretim planlaması ve kontrolü, stok yönetimi, dağıtım, taşıma ve taraflar arasındaki iletişimin yönetimi şeklinde sıralayabiliriz. Faaliyetler, kaynakların en akılcı şekilde birbirine bağlanmasını ve üretim sürecinin belirlenen hedefler doğrultusunda ilerlemesini sağlar.
Kaynaklar
Mal veya hizmetin üretilmesi için gerekli olan ham madde, ara mamul ve iş gücü varlıklarının tümü kaynakları oluşturur. Üretim sürecinde girdi olarak kabul edilen bu kaynaklar birbirine bağımlı veya bağımsız olabilir. Örneğin ham madde, üretim araç-gereçleri, finansman ve iş gücü; işletmenin üretim süreci açısından birer kaynaktır.
