Emekli Çalışanın İşverene Maliyeti Nedir?

Günümüz iş dünyasında, işverenlerin çalışanlarına sağladığı maaş ve diğer yan haklar, işletmelerin temel maliyetlerinden birini oluşturur. Bu maliyete ek olarak, işverenler aynı zamanda sigorta primi ödemelerini de göz önünde bulundurmak durumundadır. Özellikle henüz emekli olmayan çalışanlar için Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) primleri yatırılırken, emeklilik aylığı alan ve halen aktif olarak iş hayatına devam edenlere ise SGDP (Sosyal Güvenlik Destek Primi) ödenir. Fakat günümüzde gündemi meşgul eden bir konu da EYT düzenlemesiyle emekli olmasına rağmen çalışma hayatına devam eden bireylerin, işverenlerine getirdiği maliyetlerdir.

Sizin de bu konuda merak ettikleriniz varsa, yazımızı okumaya devam edin.

Emekli Çalışan Ne Anlama Geliyor?

Emeklilik, çalışanların belirli bir prim gün sayısını, yaş şartını ve hizmet süresini tamamlamasıyla gerçekleşen önemli bir dönemdir. Ancak bazı çalışanlar, emekli olma şartlarını yerine getirmelerine rağmen farklı nedenlerle emeklilik sürecini erteleyebilirler. Bu durumda hâlâ iş hayatına aktif olarak devam eden emeklilere "emekli çalışanlar" adı verilir.

Emekli çalışanlar için Türkiye'de emeklilik süreci, işe başlangıç tarihine, çalışılan meslek koluna ve engellilik durumuna göre çeşitlilik gösterebilir. Engelli çalışanlar için emeklilik süreci de özel durumları dikkate alarak farklılık gösterebilir. Bu sebeple işverenlerin, çalışanlarının emeklilik planlarına ve haklarına dair bilgi sahibi olmaları önemlidir.

SSK Emeklisi Çalışırsa Maaşından Kesinti Olur mu?

Bir SSK emeklisi çalışmaya devam etmek istediğinde birkaç farklı ihtimal söz konusu olur. İlk seçenek, emekli olmasına rağmen çalışmaya devam eden kişilerin, SGDP (Sosyal Güvenlik Destek Primi) ödeyerek emekli maaşından kayıp yaşamadan iş hayatına devam etmesidir. Bu sayede emekli çalışanlar, hem emekli maaşlarını alırken hem de çalışarak ek gelir elde ederler. Diğer bir seçenek ise emekli maaşı almadan tekrar SGK sigortası altında çalışmaktır. Emekli olup çalışmaya devam edecek kişiler Sosyal Güvenlik Destek Primi kesintisini ödeyerek emekli maaşında kayıp yaşamadan çalışmaya devam edebilirler. Bu uygulama memurlar için geçerli değildir. Emekli olup çalışmaya devam eden memurlar için kesinti direkt olarak emekli maaşlarından yapılır.

Bazı durumlarda SSK emekli çalışanların maaşında kesinti yapılabilir. Bu durum emekli çalışanların sigorta başlangıç tarihinin 1 Ekim 2008 tarihinden sonrasına denk gelmesi durumunda söz konusu olur. Eğer emekli çalışanın işverene maliyeti kapsamında önemli yer tutan sigorta başlangıcı, bu tarihten sonra ise çalıştığı süre boyunca emekli maaşından kesinti yapılır. Yani emekli çalışan, hem çalışarak gelir elde eder hem de emekli maaşının bir kısmını kaybeder.

Emekli Çalışanın Sigortası Nasıl Yapılır?

SGDP, emekli aylığı alan sigortalı çalışanların maaşlarından her ay düzenli olarak yapılan kesintidir. İlgili primler, iş kazası ve meslek hastalığı primi ile işçi ve işveren paylarından oluşan kesintileri içerir. Kesintiler, emeklilik sonrasında çalışmaya devam eden kişilerin maaşındaki düşüşü engellemek amacıyla yapılır. Fakat bu durum sigortalılık süresi ya da prim gün sayısı üzerinde herhangi bir etki yaratmaz. Ayrıca SGDP, emekli çalışanların iş kazası, engellilik ve diğer haklarının korunmasını sağlar. Asgari ücret her yıl belirlendikten sonra SGDP primlerinin tutarı da belirlenir. Böylece işverenler emekli çalışanların ücretlerinden ne kadar kesinti yapabileceklerini anlayabilirler.

Emekli Çalışanın İşletmeye Maliyeti Ne Kadar?

Emekli çalışanların işverene maliyetini hesaplamak, işletmelerin finansal planlama ve bütçeleme süreçleri açısından oldukça önemlidir. Hesaplama emekli çalışanların brüt maaşlarına ve diğer personel giderlerine dayanır. İlk olarak emekli çalışanın brüt maaşı belirlenir. SGDP primleri, emekli çalışanın brüt maaşına göre hesaplandığından maaş bilgisi önemlidir. Brüt maaş, çalışanın aldığı ücretin tüm vergi, prim ve kesintiler öncesindeki toplam miktarını ifade eder.

Sonraki adımda ise emekli çalışanın diğer personel giderleri hesaplanır. Bunlar arasında yemek bedeli, ulaşım ücretleri ve diğer yan haklar yer alır. Giderler, çalışanın işverene sağladığı ek maliyetleri yansıtır. Toplam maliyetin hesaplanması için emekli çalışanın brüt maaşı ile diğer personel giderleri toplanır. Böylece işletme için emekli çalışanın işveren maliyeti aylık olarak elde edilmiş olur.

2023 Asgari Ücretli Emekli Bordrosu Örneği

2023 yılında brüt asgari ücret 13.414,50 TL olarak belirlenmiştir. İşçi, SGDP (Sosyal Güvenlik Destek Primini) %7,5 oranında, yani brüt asgari ücretin %7,5'i kadar olan 1.006,09 TL'yi öder. Aynı şekilde işveren de SGDP'yi %22,5 oranında, yani 3.018,26 TL olarak ödeme yapar.

Bunun yanı sıra işveren, kısa vadeli sigorta kolları primini de düşünmelidir. Prim, brüt asgari ücretin %2'si kadar olup, 268,29 TL'ye denk gelir. Tüm bu ödemeleri bir araya getirdiğimizde, işverenin emekli asgari ücretli bir çalışan için ödemesi gereken toplam maliyet 16.701,05 TL olarak ortaya çıkar.

Emekli Çalışan SGK Ödemesi Ne Kadar?

Çalışan emeklilerin SGK kesintisi oranı güncel asgari ücretin üzerinden planlanır. Kesinti, emekli çalışanın emekli maaşı alırken sigortalı olarak çalışmaya devam etmesi durumunda ödenir. Asgari ücret üzerinden hesaplandığında, çalışan emekli SGK kesintisi için işçi payı olarak 1.006,09 TL öder. İşverenler ise emekli çalışanları için aylık olarak 3.018,26 TL SGK kesintisini yatırmakla yükümlüdür. “2023 emekli çalışan SGK primi ne kadar?” sorusunun yanıtı ise burada netleşir. Söz konusu kesinti ile birlikte bu tutar toplamda 3.286,55 TL olacaktır. Bu tutar emekli çalışanın maaşından düşülen kesinti ve işverenin yaptığı ödeme toplamını ifade eder.

Emekli Çalışanın Kıdem Tazminatı Olur mu?

Kıdem tazminatı, çalışanın işi bırakması durumunda faaliyet gösterdiği her yıl üzerinden aldığı toplu ödemeyi ifade eder. Tazminat, en az 1 yıl aynı iş yerinde çalışan herkese tanınır. Emekliliğin ardından iş hayatına devam etmeyi tercih edenler de bu haktan yararlanabilir. Söz konusu hakkın yasal dayanağı, 1475 sayılı İş Kanunu'nun halen geçerli olan 14. maddesidir. Maddeye göre kanun ve Cumhurbaşkanlığı kararnameleriyle kurulan kurum veya sandıklardan emekli maaşı alanların da kıdem tazminatı hakkı vardır. Kanunda geçen ibare emeklilik sonrası çalışanların da kıdem tazminatı alabileceğinin yasal bir göstergesidir. Böylece tazminat ödemesi alarak, aynı iş yerinde çalışmaya devam etmek mümkündür.

Emekli Çalışanların Yemek Ücreti Ne Kadar?

Emekli bir çalışanın işverene olan maliyetini belirlerken, yemek ücreti de dikkat edilmesi gereken kritik bir faktördür. Yemek ücreti, her yıl belirlenen parametrelere göre güncellenir. 2023 yılı için de 121,00 TL olarak belirlenmiştir (110 TL + %10 KDV).

Çalışanların maaşlarına ek olarak yemek ücretini ödeyen işverenler, ilgili ödemeler için Gelir Vergisi ve Damga Vergisi istisnasından faydalanabilirler. Söz konusu durum hem şirketin personel masraflarını hem de emekli çalışanın maliyetini düşürmeye imkan tanır.

Emekli Çalışanlar Ne Kadar Yıllık İzin Kullanabilir?

Yıllık izin yasal açıdan korunan ve vazgeçilemeyen, 1 yıl çalışmanın ardından doğan haktır. Emekliliğin ardından çalışmayı sürdüren bireylerin de yıllık tatil hakları vardır. Fakat emekli çalışanların yıllık izin süresi, sigortalı çalışanlara göre farklılık gösterir. Emekli çalışanlar istisnalar dışında 15 yıl ve üzerinde çalıştıkları için yıllık izin süreleri 20 günle başlar. 4857 sayılı İş Kanunu'nun 53. maddesine göre, sigortalı çalışanlar için yıllık izin süreleri şu şekildedir:

• 1 ila 5 yıl arasında çalışanlar: 14 gün
• 5 ila 15 yıl arasında çalışanlar: 20 gün
• 15 yıl ve üzerinde çalışanlar: 26 gün

Siz de işletme performansınızı iyileştirmek için Edenred'in sunduğu avantajları keşfedebilirsiniz. Hem emekli hem de diğer çalışanlarınız için işletmenizin verimliliğini artırmak adına sizlere sunulan özelleştirilebilir kurumsal çözümlerden yararlanabilirsiniz.